ચૂંટણી લડી રહેલા મુખ્ય પક્ષોના વડાઓ / Instagram/@imrankhan.pti/X/@NawazSharif/Instagram/@bbhuttozardari

નવી સરકાર બનાવવા માટે પાકિસ્તાનમાં 8 ફેબ્રુઆરીએ સામાન્ય ચૂંટણી યોજાવાની છે. દેશના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ આરિફ અલ્વીએ 8 ઓગસ્ટ, 2023ના રોજ નેશનલ એસેમ્બલીનું વિસર્જન કર્યું હતું. ત્યારથી એક રખેવાળ સરકાર દેશનો હવાલો સંભાળી રહી છે.

દેશના નિયમો મુજબ, સંસદના વિસર્જનના 90-દિવસની અંદર ચૂંટણીઓ થવાની હતી પરંતુ પાકિસ્તાનના ચૂંટણી પંચે કહ્યું કે તેને 2017ની વસ્તી ગણતરી પછી મતવિસ્તારોને ફરીથી દોરવા માટે સમયની જરૂર છે. તાજેતરની વસ્તી અનુસાર મતદારક્ષેત્રો ફરીથી દોરવામાં આવે તે પછી જ ચૂંટણી યોજવામાં આવી શકે છે.
રખેવાળ સરકાર નિષ્પક્ષ અને પારદર્શક સરકારની જવાબદારી સંભાળે છે. પાકિસ્તાનની મુખ્ય વિપક્ષી પાર્ટી, ઈમરાન ખાનની આગેવાની હેઠળની પાકિસ્તાન તહરીક-એ-ઈન્સાફ (પીટીઆઈ) એ ચૂંટણીઓ તરફ દોરી જતા ચૂંટણી વાતાવરણ અંગે ફરિયાદો ઉઠાવી હતી. વડા પ્રધાન અનવર-ઉલ-હક કાકરની આગેવાની હેઠળની ECP અને રખેવાળ સરકાર નિષ્પક્ષ ચૂંટણીઓ કરાવવાની તેમની ક્ષમતા અથવા અભાવને કારણે સ્કેનર હેઠળ આવી છે. છેલ્લા કેટલાક સમયથી દેશ પર રાજકીય અને આર્થિક ઉથલપાથલના વાદળો છવાયેલા છે. પાકિસ્તાનના લોકો આખરે બે મહિનાના વિલંબ પછી મતદાન મથકો તરફ પ્રયાણ કરે છે, અહીં મતપત્ર પર કોણ છે અને તેમના પડોશી દેશ ભારત પર તેમનું વલણ છે.

નવાઝ શરીફ
મુખ્ય ખેલાડીઓમાં નવાઝ શરીફ સૌથી વધુ અનુભવ ધરાવે છે. તેમણે તેમની રાજકીય કારકિર્દી દરમિયાન ત્રણ વખત વડા પ્રધાન પદ સંભાળ્યું છે, પ્રથમ વખત 1990 થી 1993માં, પછી 1997 થી 1998 સુધી અને 2013 થી 2017 સુધી. તેઓ દરેક વખતે સત્તામાંથી દૂર થયા છે. તે પાકિસ્તાન મુસ્લિમ લીગ (PML) ના નેતા છે.
ભારત અંગેના તેમના વલણ વિશે બોલતા, શરીફે ભારતની પ્રગતિ અને વૈશ્વિક પ્રગતિનો સ્વીકાર કર્યો જ્યારે પાકિસ્તાન સતત પડકારોથી ઘેરાયેલું રહ્યું. શરીફે 27 જાન્યુઆરીએ તેમના પક્ષનો ઢંઢેરો બહાર પાડ્યો હતો જે કહે છે કે તેઓ ભારત સહિત અન્ય દેશોને 'શાંતિનો સંદેશ' મોકલશે, તેવો એહવાલ પાકિસ્તાની સમાચાર આઉટલેટ ડૉન દ્વારા આપવામાં આવ્યો છે.
મેનિફેસ્ટો કહે છે કે ભારતને "શાંતિનો સંદેશ" એ શરતે વિસ્તૃત કરવામાં આવશે કે ભારત ઓગસ્ટ 2019 માં જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં લીધેલા તેના પગલાંને પાછું ખેંચે. ભારતે જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપતી ભારતીય બંધારણની કલમ 370 નાબૂદ કરી અને J&K ની સ્થિતિ રાજ્યમાંથી કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશને બદલી નાખ્યું. પાકિસ્તાને કલમ 370ને સમર્થન આપવાના ભારતીય સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયને નિશ્ચિતપણે નકારી કાઢ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે ભારત પાસે કબજા હેઠળના કાશ્મીરની સ્થિતિને સ્વાયત્ત રીતે બદલવાની સત્તા નથી.

બિલાવલ ભુટ્ટો
પાકિસ્તાનના ભૂતપૂર્વ વિદેશ પ્રધાન, અને ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન, સ્વર્ગસ્થ બેનઝીર ભુટ્ટોના પુત્ર બિલાવલ ભુટ્ટો ઝરદારી 2024ની પાકિસ્તાન સામાન્ય ચૂંટણીમાં મતપત્ર પર છે. બેનઝીરની હત્યા બાદ ઝરદારી 2007થી પાકિસ્તાન પીપલ્સ પાર્ટી (PPP)ના નેતા છે.
"જો તમે એવું પાકિસ્તાન ઈચ્છો છો કે જ્યાં ગરીબો અને હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા લોકોનું સશક્તિકરણ થાય, આપણા યુવાનોને પ્રોત્સાહિત અને સમર્થન મળે, અને આપણા મજૂરો, ખેડૂતો અને મહિલાઓને સુરક્ષિત કરવામાં આવે, તો 8 ફેબ્રુઆરીએ તીરને મત આપો અને દરેક માટે પાકિસ્તાનના નિર્માણમાં અમારી સાથે જોડાઓ." તાજેતરમાં X પર એક પોસ્ટમાં લખ્યું હતું.
ભારત અંગે તેમનું વલણ શરીફ જેવું જ છે. ઝરદારીએ 23 મે, 2023ના રોજ “આઝાદ (સ્વતંત્ર) કાશ્મીર”માં “ડ્રામા” રચવા માટે મોદીને હાકલ કરી હતી. તેમની પ્રતિક્રિયા તેના નિયંત્રણ હેઠળના કાશ્મીરના વિવાદિત પ્રદેશમાં પ્રવાસન પરિષદ યોજવાના ભારતના નિર્ણય પ્રત્યે હતી. પાકિસ્તાન-નિયંત્રિત કાશ્મીરમાં સેંકડો લોકોએ પ્રવાસન બેઠક યોજવાના ભારતના નિર્ણયનો વિરોધ કર્યો હતો.

પાકિસ્તાન તહરીક-એ-ઈન્સાફ
ઈમરાન ખાનની આગેવાની હેઠળની પાકિસ્તાનની મુખ્ય વિપક્ષી પાર્ટી પાકિસ્તાન તહરીક-એ-ઈન્સાફ (પીટીઆઈ) તેના નેતા ઈમરાન ખાનને ગુનાહિત સજાને કારણે આ વર્ષની ચૂંટણીમાંથી બહાર બેસવું પડ્યું હોવા છતાં જીતની ઝંખના કરી રહી છે. PTI સામાન્ય ચૂંટણી જીત્યાના ચાર વર્ષ પછી, અવિશ્વાસ મત સાથે, 2022 માં પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન તરીકે ખાનની હકાલપટ્ટી કરવામાં આવી હતી.
એટલાન્ટિક કાઉન્સિલ સાથેની 2023ની મુલાકાતમાં, ખાને કહ્યું હતું કે 2019માં કલમ 370 નાબૂદ કરવામાં આવી હોવા છતાં ભારત સાથે શાંતિની શરૂઆત થઈ હતી. તેઓ નરેન્દ્ર મોદીની યજમાની કરતા પહેલા બંને દેશો વચ્ચેના વેપાર સંબંધોને "સામાન્ય" કરવાના પક્ષમાં હતા. દેશ જો કે, ભારતે કાશ્મીરના વિશેષ દરજ્જાને જાળવી રાખવાના જવાબમાં ખાને ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે વેપાર માટે સરહદ બંધ કરી દીધી હતી.
“હું માત્ર એટલું જાણું છું કે ત્યાં એક ક્વિડ પ્રો ક્વો હોવાનું માનવામાં આવતું હતું. ભારતે કાશ્મીરને કેટલીક છૂટ આપવી જોઈતી હતી, કોઈ પ્રકારનો રોડમેપ આપવાનો હતો અને હું ત્યારે પાકિસ્તાનમાં વડાપ્રધાન મોદીની યજમાની કરવાનો હતો. પરંતુ તે ક્યારેય સાકાર થયો નથી, ”તેમણે કહ્યું.

પાકિસ્તાન 8 ફેબ્રુઆરી, 2024ના રોજ મતદાન કરશે. 44 રાજકીય પક્ષો નેશનલ એસેમ્બલીમાં 266 બેઠકો પર કબજો મેળવવા માટે સ્પર્ધા કરી રહ્યા છે. વધારાની 70 બેઠકો મહિલાઓ અને લઘુમતીઓ માટે અનામત છે.