પ્રતીકાત્મક તસ્વીર / CANVA

વિશ્વભરના લગભગ તમામ આતંકવાદી સંગઠનો તેમની પ્રવૃત્તિઓ હાથ ધરવા અને તેમના માટે ભંડોળ એકત્ર કરવા માટે સંગઠિત ગુનાહિત નેટવર્ક પર આધાર રાખે છે. ઉદાહરણ તરીકે, અફઘાનિસ્તાનમાં અફીણનું ઉત્પાદન તાલિબાન દ્વારા નિયંત્રિત છે. તે હેરોઇનના વેપારમાં પણ સામેલ છે. ઇટાલિયન માફિયા સાથે આઇરિશ રિપબ્લિકન આર્મીનો સંબંધ પણ કંઈક અંશે સમાન છે. હિંસક ખાલિસ્તાન આંદોલન પણ તેનાથી અલગ નથી.

ભલે તે 80 અને 90 ના દાયકામાં ભારતમાં ખાલિસ્તાની આતંકની ટોચ હોય અથવા આજના યુગમાં, આંતરરાષ્ટ્રીય ગુનાહિત ગેંગ અને હથિયારો અને ડ્રગ્સના પુરવઠા, લૂંટ, ગેરવસૂલી અને અન્ય ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓમાં સામેલ ખાલિસ્તાની જૂથો વચ્ચે જોડાણ રહ્યું છે. આ શેરી ગેંગની પોતાની સેના હોય છે, જે કોઈપણ કામ કરવા માટે સરળતાથી ઉપલબ્ધ હોય છે. તેમની પાસે હવાલા નેટવર્ક જેવી પદ્ધતિઓની પહોંચ છે, તેથી એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ નાણાંનું પરિવહન કરવું એ કોઈ મોટી વાત નથી. આ નાણાંનો ઉપયોગ ઘણીવાર ભારતમાં આતંકવાદ ફેલાવવા માટે થાય છે.

સુરક્ષા વિશ્લેષક અજય સાહની કહે છે કે ખાલિસ્તાની ડાયસ્પોરાએ એક ખતરનાક રસ્તો પસંદ કર્યો છે. આ લોકો ગુનાહિત પ્રવૃત્તિઓમાં સામેલ ગુંડાઓ સાથે ભાગીદારી કરી રહ્યા છે. ડ્રગ તસ્કરોની આ ગેંગ સાથે મળીને, તેઓ તેમના મૂળ દેશમાં ગોળીબાર, લક્ષિત હત્યાઓ અને ગેરવસૂલી નેટવર્ક ચલાવવામાં પણ સામેલ છે. કેનેડામાં, ખાસ કરીને, પંજાબી ગેંગસ્ટર સંસ્કૃતિ મોટા પાયે ફેલાઈ છે. 2006 થી, ગેંગ વોર અથવા પોલીસ ઓપરેશનમાં માર્યા ગયેલા ગેંગસ્ટર્સમાંથી 21 ટકા પંજાબી મૂળના છે, જ્યારે પંજાબીઓ કેનેડાની વસ્તીના માત્ર 2 ટકા છે, જેમાંથી 1.4 ટકા શીખ છે. 

તેમાં કોઈ આશ્ચર્ય નથી કે 11 ઓગસ્ટના રોજ અન્ય એક ખાલિસ્તાની સમર્થક ઉગ્રવાદીને ગોળી મારી દેવામાં આવી હતી. સેક્રામેન્ટોમાં હાઇવે પર મુસાફરી કરતી વખતે સતિંદર પાલ સિંહ રાજુને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા હતા. આરોપ છે કે આ હુમલો કથિત રીતે શીખ ફોર જસ્ટિસ (એસએફજે) સાથે સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓને કારણે કરવામાં આવ્યો હતો એસએફજે એક આંતરરાષ્ટ્રીય આતંકવાદી સંગઠન છે જે ભારતમાં પ્રતિબંધિત છે. તેમાં કોઈ આશ્ચર્ય નથી કે, આ ગોળીબાર પછી, એસ. એફ. જે. એ ભારત સરકાર પર આંગળી ચીંધીને તેને શીખ ડાયસ્પોરાના આંતરરાષ્ટ્રીય દમનનો ભાગ ગણાવ્યો.

પરંતુ આ પહેલીવાર નથી જ્યારે આવા દાવા કરવામાં આવ્યા હોય. આવા આક્ષેપો કરતી વખતે ખાલિસ્તાની જૂથો અને સંગઠિત ગુના નેટવર્ક વચ્ચેના લાંબા સમયથી ચાલતા સંબંધોને અવગણવામાં આવે છે. 1980ના દાયકાથી, ખાસ કરીને કેનેડામાં ખાલિસ્તાની ચળવળ સાથે સંકળાયેલી અગ્રણી હસ્તીઓ પર લક્ષિત હુમલાઓ માટે ભારત સરકારને દોષી ઠેરવવામાં આવે છે. પુરાવાઓએ વારંવાર દર્શાવ્યું છે કે હિંસા હરીફ ખાલિસ્તાની જૂથો વચ્ચેની આંતરિક લડાઈનું પરિણામ હતું અને ઘણીવાર પંજાબી શીખ ગુનાહિત ગેંગ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવતી હતી.

પત્રકાર પ્રવીણ સ્વામીએ લખ્યું છે તેમ, "ખાલિસ્તાની તરફી નેતાઓ અને ગુનેગારો વચ્ચેનું જોડાણ પંજાબી સમુદાયમાં કોઈ રહસ્ય નથી.કેનેડિયન ગેંગસ્ટર રમિન્દર 'રોન' દોસાંઝ અને તેના ભાઈ જિમશેર 'જિમી' દોસાંઝને લો. તેઓ ઇન્ટરનેશનલ શીખ યુથ ફેડરેશન (આઇએસવાયએફ) ના વાનકુવર ચેપ્ટરના નેતા હતા. આઇએસવાયએફ અને બબ્બર ખાલસા ઇન્ટરનેશનલ (બીકેઆઈ) ને યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટ દ્વારા વૈશ્વિક આતંકવાદી સંગઠનો તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યા છે.

તેવી જ રીતે, એર ઇન્ડિયા બોમ્બ વિસ્ફોટનો માસ્ટરમાઈન્ડ રિપુદમન સિંહ મલિક ગેંગસ્ટર અને ડ્રગ ડીલર રમિંદર ભંદરની નજીક હતો. ભંડેરે એર ઇન્ડિયાના કેસમાં મલિક વતી પણ જુબાની આપી હતી. મલિક અને ખાલિસ્તાન ટાઇગર ફોર્સ (કેટીએફ) અને એસએફજે નેતા હરદીપ સિંહ નિજ્જર હરીફ હતા અને બંને ગેંગ વોરમાં માર્યા ગયા હતા.

તાજેતરના વર્ષોમાં ખાલિસ્તાનીઓ અને ગુનેગારો વચ્ચેનું જોડાણ વધુ ગાઢ બન્યું છે. ઘણીવાર બંને વચ્ચેનો તફાવત જણાવવો મુશ્કેલ હોય છે. દાખલા તરીકે, ઇન્ટરપોલે આ વર્ષની શરૂઆતમાં કેનેડા સ્થિત ગેંગસ્ટર સતવિંદર સિંહ ઉર્ફે ગોલ્ડી બ્રારની ધરપકડ માટે રેડ કોર્નર નોટિસ જારી કરી હતી. ગોલ્ડી પર શસ્ત્રો, માદક દ્રવ્યોની દાણચોરી અને લક્ષિત હત્યાઓ કરીને બબ્બર ખાલસા ઇન્ટરનેશનલ (બીકેઆઈ) જેવા ખાલિસ્તાન તરફી સંગઠનોને મદદ કરવાનો આરોપ છે. 

એ જ રીતે, અર્શદીપ સિંહ ગિલ ઉર્ફે અર્શ ડલ્લા પણ કેનેડાથી ગુનાહિત નેટવર્ક ચલાવે છે. તેના કે. ટી. એફ. અને આઈ. એસ. વાય. એફ. સાથે ગાઢ સંબંધો છે. આ જૂથો યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં પણ સક્રિય છે. કેલિફોર્નિયાના કેટલાક ભાગો, જેમ કે સેન્ટ્રલ વેલી અને સેક્રામેન્ટો, અગ્રણી છે. તે જ સ્થળે, એસએફજે આતંકવાદી શાંતિંદર સિંહને ગોળી મારીને મારી નાખવામાં આવ્યો હતો.

ગયા વર્ષે ક્રિમિનલ સિન્ડિકેટ સાથે સંકળાયેલા 17 લોકોની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. તેમના પર ઓગસ્ટ 2022માં સ્ટોકટનના ગુરુદ્વારામાં અને માર્ચ 2023માં સેક્રામેન્ટોના ગુરુદ્વારામાં ગોળીબાર સહિત અનેક ગુનાઓમાં સંડોવણીનો આરોપ છે. અહેવાલો સૂચવે છે કે ધરપકડ કરાયેલા તમામ લોકો શીખ સમુદાયના હતા. તેમ છતાં તે સ્પષ્ટ નથી કે તેમનો ખાલિસ્તાની જૂથો સાથે કોઈ સંબંધ છે કે નહીં, તેમ છતાં તેમને જોડવાનું અશક્ય નથી.

આ બધાને ધ્યાનમાં રાખીને, એસ. એફ. જે. જેવા ખાલિસ્તાની જૂથોની ઘટનાઓ અને પંજાબી શીખ ગુનાહિત ગેંગની સંડોવણીને અલગથી જોઈ શકાતી નથી. આવી સ્થિતિમાં, સ્થાનિક, સરકારી અને સંઘીય કાયદા અમલીકરણ એજન્સીઓ અને નીતિ ઘડવૈયાઓ એવું ઢોંગ કરવાની નીતિ ચાલુ રાખી શકતા નથી કે યુ. એસ. માં ખાલિસ્તાની નેટવર્કમાં માત્ર શાંતિપૂર્ણ સ્વતંત્રતા શોધનારા કાર્યકર્તાઓનો સમાવેશ થાય છે. તેઓ હિંસક ગુનેગારો અને વૈચારિક ઉગ્રવાદીઓ છે. તેમની સાથે કડક વ્યવહાર થવો જોઈએ.