ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਅੰਦਰ ਮਹਾਂਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ 29 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 60 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਇਹ ਘਟਨਾ ਉਦੋਂ ਵਾਪਰੀ ਜਦੋਂ ਛੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ੁਭ ਦਿਨ 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਪਵਿੱਤਰ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ।
ਡਰੋਨ ਫੁਟੇਜ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ, ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਮੋਢਾ ਜੋੜ ਕੇ, ਤਿੰਨ ਨਦੀਆਂ, ਗੰਗਾ, ਯਮੁਨਾ ਅਤੇ ਅਦਿੱਖ ਸਰਸਵਤੀ ਦੇ ਸੰਗਮ 'ਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਡੁਬਕੀ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਦੇ ਅਸਥਾਈ ਟਾਊਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਤੜਕੇ ਪਹੁੰਚਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ।
ਭਗਦੜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਫੋਟੋਆਂ ਵਿੱਚ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸਟ੍ਰੈਚਰ 'ਤੇ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਲੋਕ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਰੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ, ਜੁੱਤੀਆਂ, ਝੋਲੇ ਅਤੇ ਕੰਬਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰਪੇਟ ਉੱਥੇ ਛੁੱਟ ਗਏ ਅਤੇ ਲੋਕ ਭਗਦੜ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ।
ਰਾਇਟਰਜ਼ ਦੇ ਰਿਪੋਰਟਰ ਨੇ ਕਈ ਲਾਸ਼ਾਂ ਦੇਖੀਆਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦਰਜਨਾਂ ਐਂਬੂਲੈਂਸਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜੋ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵੱਲ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਸੀ।
"ਭਗਦੜ ਵਿੱਚ 30 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 60 ਹੋਰ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਹਨ", ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਜੋ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੂੰ ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਭਗਦੜ ਹੋਈ ਸੀ ਜੋ ਸਥਾਨਕ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਵੇਰੇ 1 ਵਜੇ ਦੇ ਆਸਪਾਸ ਹੋਈ। ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਗਵਾਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਿੰਨਾਂ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਸੰਗਮ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਧੱਕਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਡਿੱਗਣ ਲੱਗ ਪਏ।
"ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਰੀਕੇਡ ਸਨ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪੁਲਿਸ ਡੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਸੀ। ਪਿੱਛੇ ਤੋਂ ਧੱਕਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ੋਰ ਦਾ ਸੀ...ਲੋਕ ਡਿੱਗਣ ਲੱਗ ਪਏ", ਪੂਰਬੀ ਸ਼ਹਿਰ ਪਟਨਾ ਤੋਂ ਆਏ ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ।
"ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਲੋਕ ਪਏ ਸਨ, ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਕਿ ਉਹ ਮਰ ਗਏ ਸਨ ਜਾਂ ਜ਼ਿੰਦਾ।"
ਭੀੜ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਏਐੱਨਆਈ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਡਿੱਗਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। "ਲੋਕ ਸਾਡੇ 'ਤੇ ਪੈਰ ਰੱਖਦੇ ਰਹੇ। ਮੈਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਾਂ ਪਰ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ", ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ।
ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਬਚਾਅ
ਰੈਪਿਡ ਐਕਸ਼ਨ ਫੋਰਸ ਨੂੰ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਜਾਰੀ ਸਨ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਏਐੱਨਆਈ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ "ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਆਮ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਲਈ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ।”
ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ 'ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।
"ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ", ਯੋਗੀ ਨੇ ਐਕਸ 'ਤੇ ਕਿਹਾ।
ਯੋਗੀ ਆਦਿਤਿਆਨਾਥ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਦਿਲ ਦੁਖਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਿਖਿਆ ਵੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾ ਕਿਵੇਂ ਵਾਪਰੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਾਸਤੇ ਇੱਕ ਤਿੰਨ-ਮੈਂਬਰੀ ਜੂਡੀਸ਼ੀਅਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸੌਂਪੇਗਾ।”
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 28 ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 200 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਹਨ।
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜਨਾਥ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਗੌਤਮ ਅਡਾਨੀ ਅਤੇ ਕੋਲਡਪਲੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ ਮਾਰਟਿਨ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰਾ ਡਕੋਟਾ ਜੌਹਨਸਨ ਵਰਗੀਆਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਸਥਾਨਕ ਮੀਡੀਆ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ 28 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 29 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਈ ਟਾਊਨਸ਼ਿਪ ਵਿੱਚ ਪਵਿੱਤਰ ਡੁਬਕੀ ਲਈ ਰਿਕਾਰਡ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ 144 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਆਕਾਸ਼ੀ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਦੁਰਲੱਭ ਸੰਯੋਜਨ ਕਾਰਨ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ੁਭ ਦਿਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 'ਸ਼ਾਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ' ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ "ਰੋਕਿਆ" ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਮਲਿੱਕਾਰੁਜਨ ਖੜਗੇ ਨੇ ਐਕਸ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਭਗਦੜ ਲਈ "ਅੱਧੇ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ, ਵੀਆਈਪੀ ਮੂਵਮੈਂਟ, ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨਾਲੋਂ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਚਾਰ ਵੱਲ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਅਤੇ ਕੁਪ੍ਰਬੰਧਨ" ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੋਦੀ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ਾਸਿਤ ਸੰਘੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ "ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ" ਲਈ ਕਿਹਾ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਬੱਸਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਭੀੜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਏਆਈ-ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਗਦੜ ਆਖਰੀ ਵਾਰ 2013 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 36 ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਸਨ।
Comments
Start the conversation
Become a member of New India Abroad to start commenting.
Sign Up Now
Already have an account? Login