વ્હીલ્સ ઝીરો એનર્જી સોલ્યુશન-નાના ખેડૂતો અને છૂટક વેપારીઓ માટે રુકાર્ટનું સબજી કુલર / WHEELS GLOBAL

ભારતમાં નાના ખેડૂતો અને છૂટક વેપારીઓને પરવડે તેવા અને સુલભ કોલ્ડ સ્ટોરેજ ઉકેલોના અભાવને કારણે કૃષિ પેદાશોના સંરક્ષણમાં નોંધપાત્ર મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે. તમામ ફળો અને શાકભાજીના 30% દૈનિક ન વેચાયેલી ઇન્વેન્ટરીના રૂપમાં ખોવાઈ રહ્યા છે, અને તે નુકસાનના બે-તૃતીયાંશ ખેત સ્તરે થાય છે, આ ખેડૂતો અને રિટેલરો માટે અસરકારક અને સસ્તું સંગ્રહ વિકલ્પોની નિર્ણાયક જરૂરિયાત છે.

હાલના અવરોધોમાં પરંપરાગત સંગ્રહ તકનીકીઓ સાથે સંકળાયેલા ઊંચા ખર્ચ, કોલ્ડ સ્ટોરેજ સુવિધાઓનો મર્યાદિત પ્રવેશ અને વીજળીની અસંગત ઉપલબ્ધતા (ક્યારેક દિવસમાં માત્ર 2-3 કલાક) નો સમાવેશ થાય છે જે પરંપરાગત કોલ્ડ સ્ટોરેજ ફ્રીઝરની જરૂર હોય છે. 

પડકારોને ધ્યાનમાં રાખીને, WHEELS ગ્લોબલ ફાઉન્ડેશન (પાન IIT એલ્યુમની ગિવિંગ બેક પ્લેટફોર્મ) એ એક નવીન ઉકેલ પસંદ કર્યો છે-આઈઆઈટી બોમ્બેના યુવાન ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થીઓના જૂથ દ્વારા તેમના સ્ટાર્ટ-અપ રુકર્ટ દ્વારા બનાવવામાં આવેલ 'સબજી કુલર'. સબજી કુલર વીજળી, સૌર ઉર્જા અથવા ડીઝલ વિના કામ કરે છે, તેના બદલે માત્ર પાણી પર આધાર રાખે છે. તે નાના ખેડૂતો, છૂટક વેપારીઓ અને શાકભાજી વિક્રેતાઓને સસ્તું, પુનરાવર્તિત-ખર્ચ-મુક્ત અને પર્યાવરણને અનુકૂળ સંગ્રહ ઉકેલ પ્રદાન કરે છે, તેમની આવકમાં વધારો કરે છે તેમજ દરરોજ વેડફાતી ન વેચાયેલી ઇન્વેન્ટરી પર બચત કરે છે.

સબજી કુલર ફળો અને શાકભાજી વેચતા વિક્રેતાઓ માટે વીજળી અને લોડ-શેડિંગ ન હોય તેવા વિસ્તારોમાં ટકાઉ સંગ્રહ વિકલ્પો પૂરા પાડવામાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. 50 કિલોના બૉક્સ માટે આશરે 30,000 રૂપિયા અને 100 કિલોના બૉક્સ માટે 50,000 રૂપિયા, તે શાકભાજી વિક્રેતાઓને માત્ર 4-6 મહિનામાં વળતર આપે છે, તેમની દૈનિક આવકમાં 30-40% નો વધારો કરે છે, સાથે સાથે બગાડ અને પર્યાવરણીય અસર ઘટાડે છે. 

રેફ્રિજરેશનની પહોંચમાં સુધારો કરવો નિર્ણાયક છે, ખાસ કરીને 745 મિલિયન લોકોને વીજળીની અછત છે અને 3.5 અબજ લોકો વિશ્વભરમાં વારંવાર વીજ કાપ અનુભવે છે.

WHEELSના ભાગીદાર રુપાર્ટના એનર્જી સોલ્યુશને હવે દૂધ, શાકભાજી, ફળો વગેરે જેવી રોજિંદા ઉપયોગમાં લેવાતી વસ્તુઓને 5-7 દિવસની શેલ્ફ લાઇફ આપવા માટે ઘર આધારિત સબજી કુલર સાથે ગ્રામીણ પરિવારોની જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે તેમની લાઇનમાં એક નવું ઉત્પાદન ઉમેર્યું છે. દિવસ દીઠ માત્ર 5 લિટર પાણી વપરાશ સાથે. નાણાં અને પર્યાવરણની બચત કરતી વખતે વ્યાપક વીજ કાપથી ખોરાક બગડે છે તેની કોઈ ચિંતા નથી. 

વધુમાં, એક સબજી કુલર સમાન કદના વીજળી સંચાલિત કોલ્ડ રૂમની તુલનામાં વાર્ષિક આશરે 4,500 કિલો CO2 બચાવી શકે છે, જે 16 સંપૂર્ણ રીતે ઉગાડવામાં આવેલા વૃક્ષોની CO2 બચત સમાન છે. પરંપરાગત ફ્રિજ નોંધપાત્ર ઊર્જાનો વપરાશ કરે છે અને તેમાં ઉચ્ચ ગ્લોબલ વોર્મિંગ સંભવિતતા ધરાવતા રેફ્રિજરેટર્સ હોય છે. (GWP).

આ નોંધપાત્ર પર્યાવરણીય અસર ખાદ્ય સંગ્રહના કાર્બન પદચિહ્નને ઘટાડવામાં કુલરની ક્ષમતાને પ્રકાશિત કરે છે. આ ટેકનોલોજીનો ઉદ્દેશ કોલ્ડ સ્ટોરેજ સોલ્યુશન્સમાં અંતરને દૂર કરવાનો છે, જે ગરીબી નાબૂદી (એસડીજી 1) પરવડે તેવી અને સ્વચ્છ ઊર્જા (એસડીજી 7) અને આર્થિક વિકાસમાં ફાળો આપે છે (SDG 8). 

WHEELS ગ્લોબલ ફાઉન્ડેશન સમગ્ર ભારતમાં સામાજિક અસર ભાગીદાર નેટવર્કમાં રજૂ કરીને આ નવીન ઉકેલના વિસ્તરણને સક્ષમ કરી રહ્યું છે, ભાગીદાર એનજીઓ મુક્તિ ફાઉન્ડેશનના તાજેતરના ઉદાહરણ સાથે દક્ષિણ પશ્ચિમ બંગાળમાં ઘણા એકમો તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે. રુકાર્ટ હવે પૂર્વ, મધ્ય અને દક્ષિણ ભારતના 10 રાજ્યોમાં કાર્યરત છે. આ ઉકેલમાં દેશના 90 લાખથી વધુ નાના ખેડૂતો અને છૂટક વેપારીઓની જરૂરિયાતો પૂરી કરવાની ક્ષમતા છે.  

ખેડૂતો અને છૂટક વેપારીઓને સબજી કુલર હસ્તગત કરવા માટે પ્રાયોજિત કરીને, આપણે તેમની આજીવિકા પર નોંધપાત્ર અસર કરી શકીએ છીએ. $1000 ના યોગદાન સાથે, બે ખેડૂત રિટેલરોની આવક દર મહિને 30% થી 40% સુધી વધારી શકાય છે. માઇક્રોફાઇનાન્સ કાર્યક્રમો દ્વારા સબજી કુલરને ટેકો આપવાથી ખેડૂતો, છૂટક વેપારીઓ અને શાકભાજી વિક્રેતાઓ પરનો નાણાકીય બોજ વધુ હળવો થઈ શકે છે, જેનાથી તેઓ સમય જતાં આ આવશ્યક ઉપકરણ માટે ચૂકવણી કરી શકે છે અને ખરીદી કરી શકે છે.  

WHEELS તેની ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થીઓની ઇકોસિસ્ટમ ક્ષમતા (કોર્પોરેશનની ભૂમિકાઓ અને CSRમાં અગ્રણી, કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોમાં IAS અધિકારીઓ, એનજીઓ ભાગીદારો, પરિષદો, પ્રકરણો વગેરે) નો લાભ લઈને તમામ ભારતીય રાજ્યોમાં તેજીથી સબજી કુલર ઉપલબ્ધ કરાવી રહી છે અને આ રીતે તમારા બધાના સમર્થનને આવકારે છે. આ WHEELS પહેલ વિશે વધુ જાણવા માટે, કૃપા કરીને મુલાકાત લો https://wheelsgobal.org/zero-energy-cold-storege-for-rural-farmers / 

WHEELS વેબસાઇટ www.wheelsgobal.org ની મુલાકાત લેવા માટે, WHEELS ના પ્રયત્નોને ટેકો આપવા માટે તેમજ 'Get Involved' વિભાગમાં આપનું યોગદાન આપવા અમે આપ સહુ વાચકોને વિનંતી કરીએ છીએ, તમારો સમય, પ્રતિભા સાથે WHEELS નો ભાગ બનવા માટે આમંત્રણ છે. 

The author is the Marketing and Communications Manager, WHEELS Global Foundation.

(The views and opinions expressed in this article are those of the author and do not necessarily reflect the official policy or position of New India Abroad)