સ્વ.રતન ટાટા / X @Tatacompanies

રતન ટાટાને ભાવનાત્મક અને સમૃદ્ધ શ્રદ્ધાંજલિ આપતા બ્રેમ્પટનના મેયર પેટ્રિક બ્રાઉને તેમને વ્યવસાયના સિંહ અને યુગના નેતા તરીકે વર્ણવ્યા છે.

બ્રેમ્પટનમાં માત્ર કેનેડામાં ભારતીય સ્થળાંતરકારોની સૌથી વધુ વસ્તી જ નથી પરંતુ તે સૌથી વધુ સંખ્યામાં પંજાબીઓને હાઉસ ઓફ કોમન્સના સભ્યો તરીકે મોકલે છે (Parliament). ટાટા કન્સલ્ટન્સી સર્વિસીસ (ટીસીએસ) ના ઘણા કર્મચારીઓ કેનેડામાં વિદેશી સોંપણીઓ પર બ્રેમ્પટનમાં રહે છે.

રતન ટાટા સાથેના પોતાના જોડાણને યાદ કરતાં પેટ્રિક બ્રાઉન કહે છેઃ "2009,2011,2013 અને 2015માં જ્યારે અમે બંને વાઇબ્રન્ટ ગુજરાત સમિટમાં વક્તા હતા ત્યારે રતન ટાટાને મળવાનું મને સન્માન મળ્યું હતું. આ મેળાવડાઓ, જે વેપાર અને સરકારમાં વૈશ્વિક નેતાઓને એક સાથે લાવ્યા હતા, તે આર્થિક વિકાસ અને રોકાણ પર ચર્ચા માટે મંચ હતા. પરંતુ મારી સાથે જે સૌથી વધુ રહે છે તે શ્રી ટાટા સાથે શેર કરવામાં સક્ષમ સંક્ષિપ્ત વ્યક્તિગત ક્ષણો છે, જ્યાં નેતૃત્વ, વ્યવસાય અને અર્થતંત્રના ભવિષ્ય પર તેમની આંતરદૃષ્ટિએ કાયમી છાપ છોડી છે.

"તેમાંથી એક કાર્યક્રમ દરમિયાન, બપોરના ભોજન દરમિયાન જ્યાં અમે એકબીજાની બાજુમાં બેઠા હતા, તેમણે એવી સલાહ આપી જે આજે પણ મારી સાથે છે. તેમણે સમજાવ્યું કે કેવી રીતે તેમના કાર ઉત્પાદનના વ્યવસાયને બીજા રાજ્યમાંથી ગુજરાતમાં ખસેડવાનો તેમનો નિર્ણય માત્ર સ્થાન શોધવા વિશે નહોતો-તે એવી જગ્યા પસંદ કરવા વિશે હતો જેણે સ્પર્ધાત્મક લાભ બનાવ્યો. તેમણે નોંધ્યું હતું કે, ગુજરાતે ઓછા કરવેરા, ઝડપી મંજૂરીઓ અને પરવડે તેવી વીજળીની ઓફર કરી હતી, જે તેને વ્યવસાયના વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આદર્શ સ્થળ બનાવે છે. "વ્યવસાય અને રોકાણ હંમેશાં ત્યાં જ ચાલશે જ્યાં પરિસ્થિતિઓ શ્રેષ્ઠ હોય", તેમણે કહ્યું, "અને તે શરતો વ્યવસાયોને સફળ થવામાં સરળ બનાવે છે".

"તે સંદેશ એક જાહેર સેવક તરીકે મારી સાથે ગુંજી ઉઠ્યો. તે એક એવું વાતાવરણ ઊભું કરવાના મહત્વ પર ભાર મૂકે છે જ્યાં નવીનતા અને રોકાણ સફળ થઈ શકે. ટાટાનું ડહાપણ અનુભવ અને વૈશ્વિક વ્યવસાયની ઊંડી સમજણમાં રહેલું હતું અને આવા જટિલ વિચારોને સરળ સત્યોમાં ફેરવવાની તેમની ક્ષમતાએ તેમને અસાધારણ નેતા બનાવ્યા હતા.

પેટ્રિક બ્રાઉન કહે છે કે, તેમના નિધનથી દુનિયાએ એક એવો મહાન વ્યક્તિ ગુમાવ્યો છે, જેની વેપાર અને માનવતા પરની અસરને વધુ પડતી ન ગણી શકાય. ટાટા માત્ર એક દૂરદર્શી ન હતા જેમણે ભારતના સૌથી મોટા અને સૌથી સફળ સંગઠનોમાંથી એકનું નેતૃત્વ કર્યું હતું, પરંતુ એક નમ્ર અને વિચારશીલ નેતા પણ હતા, જેમની ડહાપણ બોર્ડરૂમની બહાર પણ વિસ્તરેલી હતી. તેમના જીવનનું કાર્ય સૈદ્ધાંતિક નેતૃત્વની શક્તિનું ઉદાહરણ આપે છે, અને જેમને તેમને જાણવાનો લહાવો મળ્યો હતો, ટૂંકમાં પણ, તેઓ તેમના પાત્રની ઊંડાઈના સાક્ષી બનવાનું સૌભાગ્ય ધરાવતા હતા.

"એ નોંધવું યોગ્ય છે કે ટાટાનો પ્રભાવ કેનેડા સુધી પણ પહોંચ્યો, જ્યાં ટાટા કન્સલ્ટિંગ સર્વિસિસની નોંધપાત્ર હાજરી છે. વૈશ્વિક જોડાણોને પ્રોત્સાહન આપવા અને વિકાસની તકો ઊભી કરવાની તેમની પ્રતિબદ્ધતા ભૂગોળ દ્વારા મર્યાદિત નહોતી. અહીં કેનેડામાં આપણે ભાગ્યશાળી છીએ કે આપણે ટાટાના નેતૃત્વની સકારાત્મક અસર જાતે જોઈ છે.

"રતન ટાટાના જીવનને પ્રતિબિંબિત કરવામાં, તે સ્પષ્ટ છે કે તેઓ માત્ર એક બિઝનેસ લીડર કરતાં વધુ હતા-તેઓ એક સ્વપ્નદ્રષ્ટા હતા જેમના કાર્યએ દર્શાવ્યું હતું કે વ્યવસાયની સફળતા વિશ્વને વધુ સારી જગ્યા બનાવવા સાથે હાથમાં જઈ શકે છે. તેમનો વારસો પ્રામાણિકતા, વિનમ્રતા અને જીવન સુધારવાની પ્રતિબદ્ધતાનો છે. એવા યુગમાં જ્યાં નેતાઓને ઘણીવાર તેમની શક્તિ અથવા સંપત્તિ દ્વારા વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે, ટાટા તેમની કૃપા અને માનવતા પ્રત્યેના તેમના સમર્પણ માટે અલગ હતા. "રતન ટાટાનું નિધન એક મોટી ખોટ છે, પરંતુ તેમણે આપણને જે પાઠ શીખવ્યા છે તેના પર ચિંતન કરવાની પણ આ એક તક છે. તેમણે આપણને બતાવ્યું કે નેતૃત્વ એ નાણાકીય સફળતા કરતાં વધુ છે-તે દ્રષ્ટિ, અખંડિતતા અને એવી પરિસ્થિતિઓ બનાવવાની ઝુંબેશ વિશે છે જ્યાં અન્ય લોકો સફળ થઈ શકે. ટાટા સમજી ગયા હતા કે વ્યવસાયના વિકાસ માટે શ્રેષ્ઠ વાતાવરણ તે છે જ્યાં સરકારો તક ઊભી કરે છે, તેમની નીતિઓને નવીનતા અને રોકાણને પ્રોત્સાહન આપવા સાથે સંરેખિત કરે છે. જ્યાં સફળતા માટે શરતો અનુકૂળ હોય ત્યાં વ્યવસાયો કેવી રીતે વિકાસ પામે છે તેની તેમની સમજ આજે પણ હંમેશની જેમ સુસંગત છે.

"રતન ટાટા વ્યવસાયના સિંહ હતા, પરંતુ તેનાથી પણ વધુ, તેઓ યુગો માટે નેતા હતા. તેમનું જીવન અને વારસો પ્રેરણા આપતો રહેશે અને વ્યવસાય અને સમાજ બંનેમાં તેમના યોગદાનને આવનારી પેઢીઓ સુધી યાદ કરવામાં આવશે. રતન ટાટાને યાદ કરીને, આપણે હેતુ સાથે જીવતા જીવન અને ડહાપણ અને કરુણા દ્વારા વ્યાખ્યાયિત નેતૃત્વ શૈલીની ઉજવણી કરીએ છીએ. તે ખરેખર માનવજાત માટે એક ભેટ હતી.

વ્યવસાય અને ઉદ્યોગમાં તેમના યોગદાનની પ્રશંસા કરતા, પેટ્રિક બ્રાઉને કહ્યુંઃ "રતન ટાટાની વ્યવસાયિક સિદ્ધિઓ પોતાને માટે બોલે છે. તેમના નેતૃત્વ હેઠળ, ટાટા ગ્રૂપે લેન્ડ રોવર અને જગુઆર જેવી પ્રતિષ્ઠિત બ્રાન્ડ્સ હસ્તગત કરીને એક પ્રતિષ્ઠિત ભારતીય કંપનીમાંથી વૈશ્વિક પાવરહાઉસમાં વિસ્તરણ કર્યું હતું. તેમની સફળતા માત્ર એક્વિઝિશનમાં જ નહોતી, પરંતુ તેમણે આ વૈશ્વિક બ્રાન્ડ્સના એકીકરણને ટાટાના સિદ્ધાંતોના ફેબ્રિકમાં કેવી રીતે નેવિગેટ કર્યું-જે અખંડિતતા, ટકાઉપણું અને લાંબા ગાળાની વિચારસરણીને મહત્વ આપે છે. ટાટાના નેતૃત્વએ ભારતના આધુનિક અર્થતંત્રને વૈશ્વિક મંચ પર સ્થાન આપવામાં મદદ કરી હતી, જે દર્શાવે છે કે કેવી રીતે વ્યવસાયો પરંપરાને આગળની વિચારસરણીની વ્યૂહરચનાઓ સાથે જોડીને સફળ થઈ શકે છે.

"તેમનો વારસો બોર્ડરૂમની બહાર પણ ફેલાયેલો છે. ટાટા તેમના પરોપકારી કાર્યો, આરોગ્ય સંભાળ, શિક્ષણ અને ગ્રામીણ વિકાસમાં રોકાણ માટે જાણીતા હતા. વ્યવસાયનું તેમનું વિઝન ક્યારેય માત્ર નફો જ નહોતું-તે સકારાત્મક પરિવર્તન લાવવા અને લોકોને આગળ વધારવા વિશે હતું. ઘણી રીતે, રતન ટાટા માનવતા માટે એક ભેટ હતા, અને તેમની ખોટ માત્ર તેમને ઓળખતા લોકો દ્વારા જ નહીં પરંતુ તેમના જીવનના કાર્યથી લાભ મેળવનારા બધા લોકો દ્વારા પણ ઊંડાણપૂર્વક અનુભવવામાં આવશે.